Το Άγιο Πνεύμα στην Αμερική(4)

Συνέχεια από: Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2018 

Το Άγιο Πνεύμα στην Αμερική

Του Ernst Benz, 1970 Eugen Diederichs Verlag

Κεφάλαιο ΙΙ: Οι πεντηκοστιανικές λειτουργίες στο Tallahassee α

Στην πόλη Tallahassee, μια σχετικά μικρή πόλη σε ένα επαρχιακό περιβάλλον, όπου ζουν κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι και φοιτητές, είχα θέσει ως στόχο να γνωρίσω διάφορες αμερικάνικες ελεύθερες εκκλησίες και αιρέσεις. Ένα από τα θέματα των πανεπιστημιακών μου διαλέξεων στο Marburg ήταν περί των ελεύθερων Εκκλησιών, και για τον λόγο αυτό ήθελα να αποκτήσω προσωπική εμπειρία για αυτό που μάθαινα από βιβλία που ήταν πολλές φορές μη διαθέσιμα. Είχα ρωτήσει και τους συναδέλφους μου από το Department of Religion ποιες εκκλησίες θα με συμβούλευαν να επισκεφθώ. Ένας χαμογέλασε για τον ζήλο μου. άλλος μου είπε: « Ακόμα και στο Tallahassee θα διαπιστώσετε σε μερικές εκκλησίες πως ο Θεός πέθανε». Κάποιος άλλος με συμβούλευσε να πάω στους πεντηκοστιανούς, Assemble of God, Church of God, Pentecostal Holiness Church. Διάβασα λοιπόν στην επόμενη σαββατιάτικη έκδοση της Tallahassee Democrat με ιδιαίτερη προσοχή τις εκκλησιαστικές αγγελίες.

Οι σαββατιάτικες εκδόσεις των αμερικάνικων εφημερίδων είναι για τους Ευρωπαίους ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες λόγω της πληθώρας των εκκλησιαστικών αγγελιών. Ο Ευρωπαίος συναντά με ένα χαώδη, σχεδόν πιεστικό τρόπο την εξαιρετική πολλαπλότητα μορφών των αμερικάνικων εκκλησιών, αιρέσεων και εν γένει της θρησκείας. Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι πως οι αγγελίες τών μη χριστιανικών θρησκειών εμφανίζονται ανάμεσα σε αυτές τών χριστινικών-οι «βουδιστές» έρχονται αλφαβητικά μετά τους «βαπτιστές», οι οποίοι με την σειρά τους ερχόνται μετά τους «Baha’i». Επιπλέον κάνει εντύπωση η χωρίς προκαταλήψεις χρήση όλων τών μέσων τής διαφήμισης. Δεν απαριθμίζονται εκεί, όπως σε μας, με βαρετό τρόπο οι ώρες τών λειτουργιών, χωρισμένες σε «ευαγγελικές» και «καθολικές», αλλά η κάθε κοινότητα προσπαθεί με κάποια ιδιαιτερότητα στην αγγελία της να προσεκύσει το ενδιαφέρον τού αναγνώστη.

Έτσι ήταν και στην σαββατιάτικη έκδοση της «Tallahassee Democrat». Η μια κοινότητα είχε την φωτογραφία του ναού, η άλλη την φωτογραφία του ιερέα ή κάποιου ιδιαίτερου κήρυκα τής ερχόμενης Κυριακής, η άλλη την φωτογραφία τών τραγουδιστών γκόσπελ, που θα ομόρφαιναν την λειτουργία. Άλλες κοινότητες προτιμούν να αναφέρονται στις ανέσεις που προσφέρουν- Air Condition (ιδιαίτερα σημαντικό στο θερμό κλίμα του κόλπου του Μξικό) ή μια «Nursery», φροντίδα και απασχόληση τών μικρών παιδιών κατά την διαρκεια τής λειτουργίας, πράγμα που εξυπηρετεί πολλούς γονείς που δεν έχουν babysitter. Η αγγελίες έχουν ως εξής: «Nursery Attendant» ή «Nursery care provided» ή «Supervised nursery». Μερικές κοινότητες τονίζουν τις ιδιαιτερότητες τού τύπου τής λειτουργίας που τελούν. Συντηρητικές κοινότητες αφύπνισης γράφουν για παράδειγμα: «Old Fashion Preaching Where The Word Speaks». Και κάθε αναγνώστης γνωρίζει πως εδώ το στιλ του κηρύγματος αφύπνισης είναι αυτό της μεγάλης εποχής των αντισκήνων.

Ο φιλελεύθερος από την άλλη θα προσανατολιστεί περισσότερο στα θέματα των κηρυγμάτων στις διάφορες αγγελίες. Για τον Ευρωπαίο επισκέπτη, που είναι συνηθισμένος στα κηρύγματα που βασίζονται σε κείμενο, κάνει εντύπωση το κήρυγμα που βασίζεται σε κάποιο θέμα, όπως για παράδειγμα ένα πολιτιστικό ή παιδαγωγικό θέμα. Η διαφορά μεταξύ κηρύγματος και διάλεξης είναι ανεπαίσθητη, κυρίως στις ουνιταριστικές και ουνιβερσαλιστικές ακραίως φιλελεύθερες κοινότητες.

Πολλές κοινότητες χρησιμοποιούν τις αγγελίες για κήρυγμα, καθώς βάζουν μερικές φράσεις κλειδιά από την Αγία Γραφή ή σύντομα πνευματικά συνθήματα [στα κατηχητικά γνωστής αδελφότητας θεολόγων, στην έναρξη κάθε κατηχητικής χρονιάς, δίνεται και το σύνθημα της χρονιάς π.χ.: «μη συσχηματίζεσθε τω αιώνι τούτω»...]: «Live a full lif! Fill it with Christ!» για παράδειγμα. Όλες οι αγγελίες έχουν το όνομα και την διεύθυνση τού κήρυκα, καθώς ο «minister» πρέπει να είναι διαθέσιμος κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας.

Ανάμεσα στις αγγελίες πρόσεξα ιδιαίτερα αυτές τών πεντηκοστιανικών κοινοτήτων, στις οποίες μού επέστησε την προσοχή ο συνάδελφός μου. Διέφεραν από όλες τις άλλες καθώς είχαν ένα ισχυρά συναισθηματικό στιλ. Η Evangel Assembly of God για παράδειγμα έγραψε:

«Attend: A warm, Friendly Pentecostal Church

Enjoy: Enthusiastic Gospel Singing Pentecostal Style

Hear: The preaching of the Full-Gospell-Message of Divine Deliverance-Body-Soul-Spirit»

Εδώ αναφέρονται όλες οι αισθήσεις, όλα τα επίπεδα της ζωής, εδώ δίνεται υπόσχεση για ενθουσιώδη άσματα, η υπόσχεση για Full-Gospel-Message και όχι ένα αραιωμένο, δια της απομυθοποιήσεως μειωμένο Ευαγγέλιο. Προσφέρεται και προσδοκάται όχι μια ελάχιστη συμμετοχή, αλλά πλήρης αφιέρωση.

Μια κοινότητα τής Church of God υπόσχεται: «Prayer Changes Things» και έχει ως ιδιαίτερη προσφορα «Family Training». Άλλη κοινότητα τής Pentecostal Holiness Church ανακοινώνει: «Old-Fashion Preaching-Special Singing Service». Με αυτό δεν εννοείται το «παλιομοδίτικο» με την αρνητική έννοια, αλλά το παλιό, καλό, είδος κηρύγματος αφύπνισης τής εποχής τού εποικισμού. Δεν άκουγαν τα ίδια βαρετά τραγούδια σε κάθε λειτουργία, αλλά πάντα νέα Spiritual Hits.

Παρά την εγκάρδια, υποβλητική διαφήμιση, είχα για πολύ καιρό αναστολές να μπω, ως άγνωστος ξένος στην θερμή φωλιά μιας τέτοιας κοινότητας. Ο ενθουσιασμός εν τέλει δεν ταιριάζει στον καθένα, η επίκτητη (και όχι εκ γενετής) λουθηρανική ιδιοσυγκρασία εναντίον τού «ενθουσιασμού» ήθελε να προκαλέσει και άλλους δισταγμούς στο υποσυνείδητό μου. Θα έπρεπε να περιμένει κανείς, πως σε ένα σμήνος μυστών, ο άγνωστος μη-μύστης θα ήταν ένα ενοχλητικό στοιχείο. Δεν είναι τυχαίο που στην αρχαία Εκκλησία, πριν την έναρξη τού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, ο ιερέας έστελνε έξω τους κατηχουμένους, επαναλαμβάνοντας τρεις φορές την παλιά επίκληση: όσοι κατηχούμενοι προέλθετε! Μη τις των κατηχουμένων..!

Και έτσι κουβαλούσα για πολύ καιρό την επιθυμία ανεκπλήρωτη, μέχρι που ένα όμορφο ζεστό βράδυ φθινοπώρου έκανα περίπατο και χαιρόμουν με το πως απεικονίζονταν τα περιγράμματα τών κλαδιών και κορμών στον χαλκοκόκκινο ουρανό. Όταν στα αριστερά μου, στο μισοσκόταδο πλέον, είδα το κτίριο τής First Pentecostal Holiness Church, μάζεψα εν τέλει το θάρρος για να μπω μέσα. Ο ναός ήταν κτισμένος με το συνηθισμένο νεογοτθικό στιλ, και θα μπορούσε να φιλοξενεί οποιαδήποτε ομολογία. Από το εσωτερικό έβγαινε το φως μέσα από τα χρωματιστά γυαλιά τών παραθύρων. Μια σειρά αυτοκινήτων πίσω από τον ναό δήλωνε πως η λειτουργία είχε ήδη αρχίσει.

Έλπιζα να μπω απαρατήρητος, αλλά αυτό είναι αδύνατο σε μια αμερικάνικη εκκλησία. Η επιτροπή χαιρετισμού, που είναι κάθε Κυριακή εκεί και καλωσορίζει όσους έρχονται δεν ήταν εκεί, αλλά ο κήρυκας με είδε αμέσως, με αναγνώρισε ως ξένο και φώναξε από το αναλόγιο με δυνατή φωνή: «Welcome brother, let the Holy Spirit just flash into your heart!» (Καλώς ήρθες αδελφέ, άσε το Άγιο Πνεύμα να αστράψει στην καρδιά σου!).

Συνεχίζεται