Συνέχεια από:Δευτέρα, 15 Φεβρουαρίου 2016
Γίνεται μια περίεργη περιγραφή του βασιλείου του Φο. Από την μια περιγράφεται ως ο κήπος της Εδέμ, όπου επιστρέφουν όλα τα ζώα. Από την άλλη, ως ο παλιός παράδεισος των Γερμανών, με το πηγάδι της Urd και το κοσμικό δέντρο. Η όλη περιγραφή είναι επηρεασμένη από τις αντιλήψεις της Ανατολής περί Νιρβάνα, όπου βρίσκει κανείς καταφύγιο από τις επαναλαμβανόμενες ενσαρκώσεις. Μόνο που ο Φο και το τσούρμο του-και αυτό είναι το ενδιαφέρον-ακόμα δεν έχουν μπει στο βασίλειο. Τα αγόρια βλέπουν το νόημα στην ίδια την περιπλάνηση, πράγμα που αντιφάσκει στην διδασκαλία περί σταματήματος του τροχού ή των ενσαρκώσεων. Είναι μια τάση της Δύσεως, μια μάλλον μοιραία, το να εξυψώνεται η δυναμική κίνηση, έστω και αν δεν έχει κάποιο σκοπό. Η έκσταση την οποία δημιουργεί η αίσθηση πως είσαι ψυχικά ζωντανός και πως βρίσκεσαι μέσα σε μια δημιουργική στιγμή, χωρίς όμως αποτέλεσμα και στόχο, είναι μια επικίνδυνη και δαιμονική πτυχή αυτής της τάσεως.
Όπως ήδη αναφέραμε, ο von Spät είναι ο ένας πόλος και ο Φο ο άλλος, ενώ ο Μελχιόρ είναι στην μέση. Στην αρχή είχε επιτυχία ο von Spät, αλλά τότε ήρθε η ανατροπή με το Φο και την σταύρωση και η νίκη του Φο. Τότε όμως άλλαξε η πορεία για μια ακόμη φορά. Ο von Spät είναι ολέθριος, γιατί στον δικό του πόλο είναι όλα απολύτως ακίνητα. Αν βρεθείς στο γυάλινο παλάτι-το βασίλειο του πνεύματος-δεν συμβαίνει πια τίποτα. Όλα καθίστανται καθαρά, γυάλινα, διαφανή και άκαμπτα. Στον πόλο του Φο από την άλλη κυριαρχεί η εξύμνηση της δημιουργικής κίνησης και της έκστασης, η οποία βιώνεται πως έχει από μόνη της νόημα, χωρίς να οδηγεί σε κάποιο αποτέλεσμα. Εδώ διδάσκεται το διαρκές συναίσθημα και η δημιουργική έκσταση. Αυτό το φαινόμενο το βρίσκουμε και στο Rock’n’roll, που εκφράζει την ευτυχία ψυχικής και φυσικής δυναμικής, χωρίς κάποιο σκοπό. Όταν ο χορός τελειώσει και είστε κουρασμένος, ξεκινάτε ξανά το επόμενο βράδυ, και αυτό είναι από μόνο του ικανοποιητικό. Στην πλευρά του von Spät όλα είναι αποτέλεσμα χωρίς ζωντανή κίνηση. Στην πλευρά του Φο όλα είναι μια κίνηση χωρίς αποτέλεσμα. Αυτή είναι μια επιπλέον μονόπλευρη κατάσταση χωρίς την ένωση των αντιθέτων. Ο άνθρωπος είναι απλώς ξεσκισμένος ανάμεσα τους.
Θεραπεία θα μπορούσε να υπάρξει, μόνο εάν αναπτύσσονταν οι δυο άλλοι θηλυκοί πόλοι. Γιατί στην ψυχή του άνδρα, το θηλυκό, η άνιμα, αποτελεί την αρχή της πραγματικότητας και σημαίνει επίσης την πραγματοποίηση. Αυτό λείπει στην συγκεκριμένη κατάσταση.
Αφού ο Μελχιόρ έλαβε το όνομα Li (που σημαίνει: σχήμα, τάξη, αρχή, συνείδηση) και το τσούρμο τραβά για την πόλη, η οποία βρίσκεται μπροστά τους, ακολουθεί το τρίτο μέρος του βιβλίου με τα παρακάτω κεφάλαια: «Stuhlbrestenburg», «Ο τράγος μέσα στην εκκλησία» «Η μεγάλη δίκη», «Το κάλεσμα». Στα κεφάλαια αυτά περιγράφονται οι αταξίες της παρέας του Φο. Ο Μελχιόρ δεν παίζει εκεί κάποιο συγκεκριμένο ρόλο. Έγινε προφανώς μέρος ενός γενικού γίγνεσθαι.
Στην αρχή γίνεται η περιγραφή του ιστορικού υποβάθρου της πόλης «Stuhlbrestenburg». Η πόλη αυτή κάποτε κάηκε εξολοκλήρου. Πάνω στα ερείπια της κτίστηκε η νέα πόλη, με τρόπο πιο ανάλαφρο και αεράτο. Κάθε σπίτι αποτελείτο από ένα παλιό, μαύρο, κομμάτι, το οποίο δεν είχε βαφτεί, και από ένα νέο, με χρώμα άσπρο ή ροζ. Από κάτω όμως υπήρχαν μεγάλοι, μεταξύ τους συνδεδεμένοι υπόγειοι θόλοι, που προέρχονται από την εποχή που το «Stuhlbrestenburg» ήταν φρούριο. Στους χώρους αυτούς κυριαρχούσε το έγκλημα, και η εξέλιξη της ιστορίας προκύπτει από τις επιδράσεις αυτού του στρώματος στην ζωή της πόλης. Η τελική διάλυση έρχεται με την εμφάνιση του Φο και της παρέας του, ο οποίος, όπως και στην αρχή του μυθιστορήματος που βρισκόταν στο σπίτι του Μελχιόρ, έκανε τα ίδια. Εκεί, κάτω από την επίδραση του von Spät, διέλυσε την αστική πρόσοψη των δημόσιων υπαλλήλων. Μια γενική τρέλα εξαπλώνεται, η οποία εκδηλώνεται σε διάφορα επίπεδα. Στην αρχή εκδηλώνεται στο σχολείο, μετά στην εκκλησία και στο δικαστήριο, κατά την δίκη ενός βιαστή-δολοφόνου. Εκεί αποκαλύπτεται, μέσα στην τρέλα του, ο εισαγγελέας ως ο βιαστής-δολοφόνος. Τέλος, εκδηλώνεται στο θέατρο του λάγνου βασιλιά. Η υπό διάλυση αστική αξιοπρέπεια της πόλη, που είναι οικοδομημένη πάνω στο σκοτάδι και το έγκλημα, είναι σημείο στο οποίο επιτίθεται ο Φο και η παρέα του, που εμφανίζονται σε κάθε γωνιά και κλιμακώνουν την κατάσταση. Η επικάλυψη της μεσαίας τάξης αφαιρείται ανελέητα: συναντιούνται στο πορνείο της πόλης, όπου επιδίδονται σε σεξουαλικές, ωμές ηδονές, τις οποίες τα αγόρια του Φο διακόπτουν, καλώντας τα νεαρά κορίτσια που γίνονται θύμα κάποιας ανωμαλίας, να έρθουν προς αυτούς. Οι άνδρες που προσπαθούν να τα κρατήσουν μετατρέπονται σε μεγάλους αρουραίους. Τα κορίτσια και τα αγόρια πετούν σαν απαστράπτουσες πεταλούδες μέσα στην καθάρια νύχτα.
Αλλά και η θεατρική παράσταση διακόπτεται από τα αγόρια. Σε εξέλιξη βρίσκεται ο διάλογος μεταξύ του ήρωα του έργου, που είναι ο διευθυντής της εταιρίας παραγωγής ηλεκτρισμού, και του θετού αδελφού του, που έζησε για χρόνια εκτός χώρας και ήταν μέλος μιας λογοτεχνικής - αναρχικής οργάνωσης. Ο διευθυντής κάνει κήρυγμα στον αδελφό του, πως αυτός και οι όμοιοι του είναι καρκίνος για την χώρα, και πως θα καταστρέψουν όλα όσα αυτός και η τάξη του έσπειραν. «Δεν αρνούμαι, πως σε μας δεν είναι όλα όπως θα έπρεπε να είναι. Η μοντέρνα εργασιακή ζωή κατέστησε μηχανική την πνευματική ζωή, την έκανε άψυχη. Δεν μπορείς όμως να πιστεύεις, πως εσείς, αναποδογυρίζοντας τα πάντα, μπορείτε να αναστήσετε την νεκρή ψυχή σε νέα ζωή. Αν η σημερινή ζωή είναι υλιστική, είναι τουλάχιστο μια τακτοποιημένη ύλη. Με σιγανή φωνή συνεχίζει, πως η ψυχή είναι μόνο φαινομενικά νεκρή-υπάρχει κάτι που μπορεί να την ξυπνήσει. Την ίδια στιγμή δείχνει το έπιπλο όπου φυλάσσει τα λεφτά του. Αυτός και οι δικοί του, ως φύλακες του χρήματος είναι και φύλακες της προόδου. Ο σκοπός τους είναι πιο σημαντικός από την «μικρή ευτυχία των πολλών», στην οποία έκαναν τόσες παραχωρήσεις. Και ενώ έκανε την τελευταία του ερώτηση στον αδελφό του, ρωτώντας τον αν ακόμα θέλει να του κλείσει τον δρόμο, ανοίγει η πόρτα προς την σκηνή, και εισέρχονται δυο αγόρια φορώντας άσπρα. Και ενώ στέκονται εκεί ακίνητοι, η σκηνή μετατρέπεται σε ένα πανέμορφο κήπο. Ο διευθυντής αρχίζει να συρρικνώνεται, μετατρέπεται σε μια σφαίρα, με την οποία τα αγόρια παίζουν ποδόσφαιρο. Την κλοτσούν στο θεωρείο του βασιλιά, ο οποίος την ρίχνει πίσω. Η σφαίρα σκάει, και μια βροχή από χρυσάφι και αίμα πέφτει πάνω στο κοινό.
Συνεχίζεται
Puer aeternus-Τρίτο μέρος
«Το βασίλειο άνευ χώρου» (Bruno Goetz)
8 Σύγκρουση και παράνοια ια
Γίνεται μια περίεργη περιγραφή του βασιλείου του Φο. Από την μια περιγράφεται ως ο κήπος της Εδέμ, όπου επιστρέφουν όλα τα ζώα. Από την άλλη, ως ο παλιός παράδεισος των Γερμανών, με το πηγάδι της Urd και το κοσμικό δέντρο. Η όλη περιγραφή είναι επηρεασμένη από τις αντιλήψεις της Ανατολής περί Νιρβάνα, όπου βρίσκει κανείς καταφύγιο από τις επαναλαμβανόμενες ενσαρκώσεις. Μόνο που ο Φο και το τσούρμο του-και αυτό είναι το ενδιαφέρον-ακόμα δεν έχουν μπει στο βασίλειο. Τα αγόρια βλέπουν το νόημα στην ίδια την περιπλάνηση, πράγμα που αντιφάσκει στην διδασκαλία περί σταματήματος του τροχού ή των ενσαρκώσεων. Είναι μια τάση της Δύσεως, μια μάλλον μοιραία, το να εξυψώνεται η δυναμική κίνηση, έστω και αν δεν έχει κάποιο σκοπό. Η έκσταση την οποία δημιουργεί η αίσθηση πως είσαι ψυχικά ζωντανός και πως βρίσκεσαι μέσα σε μια δημιουργική στιγμή, χωρίς όμως αποτέλεσμα και στόχο, είναι μια επικίνδυνη και δαιμονική πτυχή αυτής της τάσεως.
Όπως ήδη αναφέραμε, ο von Spät είναι ο ένας πόλος και ο Φο ο άλλος, ενώ ο Μελχιόρ είναι στην μέση. Στην αρχή είχε επιτυχία ο von Spät, αλλά τότε ήρθε η ανατροπή με το Φο και την σταύρωση και η νίκη του Φο. Τότε όμως άλλαξε η πορεία για μια ακόμη φορά. Ο von Spät είναι ολέθριος, γιατί στον δικό του πόλο είναι όλα απολύτως ακίνητα. Αν βρεθείς στο γυάλινο παλάτι-το βασίλειο του πνεύματος-δεν συμβαίνει πια τίποτα. Όλα καθίστανται καθαρά, γυάλινα, διαφανή και άκαμπτα. Στον πόλο του Φο από την άλλη κυριαρχεί η εξύμνηση της δημιουργικής κίνησης και της έκστασης, η οποία βιώνεται πως έχει από μόνη της νόημα, χωρίς να οδηγεί σε κάποιο αποτέλεσμα. Εδώ διδάσκεται το διαρκές συναίσθημα και η δημιουργική έκσταση. Αυτό το φαινόμενο το βρίσκουμε και στο Rock’n’roll, που εκφράζει την ευτυχία ψυχικής και φυσικής δυναμικής, χωρίς κάποιο σκοπό. Όταν ο χορός τελειώσει και είστε κουρασμένος, ξεκινάτε ξανά το επόμενο βράδυ, και αυτό είναι από μόνο του ικανοποιητικό. Στην πλευρά του von Spät όλα είναι αποτέλεσμα χωρίς ζωντανή κίνηση. Στην πλευρά του Φο όλα είναι μια κίνηση χωρίς αποτέλεσμα. Αυτή είναι μια επιπλέον μονόπλευρη κατάσταση χωρίς την ένωση των αντιθέτων. Ο άνθρωπος είναι απλώς ξεσκισμένος ανάμεσα τους.
von Spät
Σύνεση χωρίς ζωή
Παγωμένος Βορράς
|
Μελχιόρ
(εγώ)
Li
(συνείδηση)
|
Φο
Αιώνια κίνηση
χωρίς αποτέλεσμα
Νότος
|
Θεραπεία θα μπορούσε να υπάρξει, μόνο εάν αναπτύσσονταν οι δυο άλλοι θηλυκοί πόλοι. Γιατί στην ψυχή του άνδρα, το θηλυκό, η άνιμα, αποτελεί την αρχή της πραγματικότητας και σημαίνει επίσης την πραγματοποίηση. Αυτό λείπει στην συγκεκριμένη κατάσταση.
Αφού ο Μελχιόρ έλαβε το όνομα Li (που σημαίνει: σχήμα, τάξη, αρχή, συνείδηση) και το τσούρμο τραβά για την πόλη, η οποία βρίσκεται μπροστά τους, ακολουθεί το τρίτο μέρος του βιβλίου με τα παρακάτω κεφάλαια: «Stuhlbrestenburg», «Ο τράγος μέσα στην εκκλησία» «Η μεγάλη δίκη», «Το κάλεσμα». Στα κεφάλαια αυτά περιγράφονται οι αταξίες της παρέας του Φο. Ο Μελχιόρ δεν παίζει εκεί κάποιο συγκεκριμένο ρόλο. Έγινε προφανώς μέρος ενός γενικού γίγνεσθαι.
Στην αρχή γίνεται η περιγραφή του ιστορικού υποβάθρου της πόλης «Stuhlbrestenburg». Η πόλη αυτή κάποτε κάηκε εξολοκλήρου. Πάνω στα ερείπια της κτίστηκε η νέα πόλη, με τρόπο πιο ανάλαφρο και αεράτο. Κάθε σπίτι αποτελείτο από ένα παλιό, μαύρο, κομμάτι, το οποίο δεν είχε βαφτεί, και από ένα νέο, με χρώμα άσπρο ή ροζ. Από κάτω όμως υπήρχαν μεγάλοι, μεταξύ τους συνδεδεμένοι υπόγειοι θόλοι, που προέρχονται από την εποχή που το «Stuhlbrestenburg» ήταν φρούριο. Στους χώρους αυτούς κυριαρχούσε το έγκλημα, και η εξέλιξη της ιστορίας προκύπτει από τις επιδράσεις αυτού του στρώματος στην ζωή της πόλης. Η τελική διάλυση έρχεται με την εμφάνιση του Φο και της παρέας του, ο οποίος, όπως και στην αρχή του μυθιστορήματος που βρισκόταν στο σπίτι του Μελχιόρ, έκανε τα ίδια. Εκεί, κάτω από την επίδραση του von Spät, διέλυσε την αστική πρόσοψη των δημόσιων υπαλλήλων. Μια γενική τρέλα εξαπλώνεται, η οποία εκδηλώνεται σε διάφορα επίπεδα. Στην αρχή εκδηλώνεται στο σχολείο, μετά στην εκκλησία και στο δικαστήριο, κατά την δίκη ενός βιαστή-δολοφόνου. Εκεί αποκαλύπτεται, μέσα στην τρέλα του, ο εισαγγελέας ως ο βιαστής-δολοφόνος. Τέλος, εκδηλώνεται στο θέατρο του λάγνου βασιλιά. Η υπό διάλυση αστική αξιοπρέπεια της πόλη, που είναι οικοδομημένη πάνω στο σκοτάδι και το έγκλημα, είναι σημείο στο οποίο επιτίθεται ο Φο και η παρέα του, που εμφανίζονται σε κάθε γωνιά και κλιμακώνουν την κατάσταση. Η επικάλυψη της μεσαίας τάξης αφαιρείται ανελέητα: συναντιούνται στο πορνείο της πόλης, όπου επιδίδονται σε σεξουαλικές, ωμές ηδονές, τις οποίες τα αγόρια του Φο διακόπτουν, καλώντας τα νεαρά κορίτσια που γίνονται θύμα κάποιας ανωμαλίας, να έρθουν προς αυτούς. Οι άνδρες που προσπαθούν να τα κρατήσουν μετατρέπονται σε μεγάλους αρουραίους. Τα κορίτσια και τα αγόρια πετούν σαν απαστράπτουσες πεταλούδες μέσα στην καθάρια νύχτα.
Αλλά και η θεατρική παράσταση διακόπτεται από τα αγόρια. Σε εξέλιξη βρίσκεται ο διάλογος μεταξύ του ήρωα του έργου, που είναι ο διευθυντής της εταιρίας παραγωγής ηλεκτρισμού, και του θετού αδελφού του, που έζησε για χρόνια εκτός χώρας και ήταν μέλος μιας λογοτεχνικής - αναρχικής οργάνωσης. Ο διευθυντής κάνει κήρυγμα στον αδελφό του, πως αυτός και οι όμοιοι του είναι καρκίνος για την χώρα, και πως θα καταστρέψουν όλα όσα αυτός και η τάξη του έσπειραν. «Δεν αρνούμαι, πως σε μας δεν είναι όλα όπως θα έπρεπε να είναι. Η μοντέρνα εργασιακή ζωή κατέστησε μηχανική την πνευματική ζωή, την έκανε άψυχη. Δεν μπορείς όμως να πιστεύεις, πως εσείς, αναποδογυρίζοντας τα πάντα, μπορείτε να αναστήσετε την νεκρή ψυχή σε νέα ζωή. Αν η σημερινή ζωή είναι υλιστική, είναι τουλάχιστο μια τακτοποιημένη ύλη. Με σιγανή φωνή συνεχίζει, πως η ψυχή είναι μόνο φαινομενικά νεκρή-υπάρχει κάτι που μπορεί να την ξυπνήσει. Την ίδια στιγμή δείχνει το έπιπλο όπου φυλάσσει τα λεφτά του. Αυτός και οι δικοί του, ως φύλακες του χρήματος είναι και φύλακες της προόδου. Ο σκοπός τους είναι πιο σημαντικός από την «μικρή ευτυχία των πολλών», στην οποία έκαναν τόσες παραχωρήσεις. Και ενώ έκανε την τελευταία του ερώτηση στον αδελφό του, ρωτώντας τον αν ακόμα θέλει να του κλείσει τον δρόμο, ανοίγει η πόρτα προς την σκηνή, και εισέρχονται δυο αγόρια φορώντας άσπρα. Και ενώ στέκονται εκεί ακίνητοι, η σκηνή μετατρέπεται σε ένα πανέμορφο κήπο. Ο διευθυντής αρχίζει να συρρικνώνεται, μετατρέπεται σε μια σφαίρα, με την οποία τα αγόρια παίζουν ποδόσφαιρο. Την κλοτσούν στο θεωρείο του βασιλιά, ο οποίος την ρίχνει πίσω. Η σφαίρα σκάει, και μια βροχή από χρυσάφι και αίμα πέφτει πάνω στο κοινό.
Συνεχίζεται
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου