Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

Marie Louise von Franz --- Puer aeternus (35)

Συνέχεια απο : Πέμπτη, 5 Ιανουαρίου2012
Puer aeternus
Μέρος δεύτερο
Μια πραγματική περίπτωση

5 Το μεγάλο όνειρο 6

Μια γυναίκα που έχει καλή σχέση με τα ένστικτα της, δε θα έπεφτε στα δίκτυα ενός τέτοιου άνδρα. Το πολύ να άρχιζε μια σχέση στο εξωπραγματικό αυτό επίπεδο, αλλά μετά θα προσπαθούσε να τραβήξει αυτόν τον άνδρα προς μια σχέση που την χαρακτηρίζει η αποφασιστικότητα και το νόημα. Θα παρουσιάσω εδώ μια περίπτωση, που ίσως να μην ταιριάζει εντελώς, γιατί είναι ο άνδρας που παίρνει την πρωτοβουλία. Πρόκειται για μια γυναίκα που είχε πολλές ερωτικές περιπέτειες, τις οποίες και διαμόρφωνε βάσει των αποφάσεων του άνιμους. Αλλά τότε συνάντησε κάποιον άνδρα ο οποίος την αγαπούσε πραγματικά, και τα ένστικτα του οποίου ήταν πιο υγιεί από αυτά των ανδρών με τους οποίους είχε σχέσεις. Αυτός είχε πολύ ανεπτυγμένη την αίσθηση, και όταν ήταν μαζί στο κρεβάτι αισθανόταν πως αυτή δεν ήταν πλήρως μαζί του ή τα αισθήματα της δεν συμβάδιζαν με τα δικά του. Αισθανόταν την αυτονομία της σεξουαλικότητας της και αμυνόταν ενάντια σε αυτό το πράγμα. Τον πλήγωνε αυτή η κατάσταση, και θύμωνε μαζί της. Της είχε πει πως χειριζόταν έτσι όλους τους εραστές της, τους οποίους και ζήλευε, γιατί αισθανόταν πως ήταν απλά ένας από αυτούς. Δεν γνώριζε τίποτα από ψυχολογία και ήταν μάλλον αδέξιος. Γι' αυτό αντιδρούσε απλά με θυμό και την έλεγε “φθηνή”, πράγμα που δεν ήταν δίκαιο, γιατί δεν ήταν με τίποτα κάτι τέτοιο - απλά το αίσθημα της ήταν αποκομμένο. Λόγω όμως των ισχυρών, συναισθηματικών και ενστικτωδών αντιδράσεών του, μαζί με το γεγονός πως ήταν ένας ώριμος άνδρας με πολλή πείρα και σωματικό αυτοέλεγχο, ήταν σε θέση να την βοηθήσει να ξαναβρεί το αίσθημα της. Αυτό βέβαια ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση. Ο άνδρας είναι συνήθως πολύ αυθόρμητος σεξουαλικά, ώστε δεν μπορεί να κρατηθεί, αλλά αυτός ο άνδρας είχε πει πως δε θα συνέχιζε την σχέση μέχρι και οι δυο να φτάσουν στο ίδιο συναισθηματικό επίπεδο. Αυτή είχε ένα όνειρο, στο οποίο ο άνδρας αυτός βούτηξε σε μια βρώμικη, γεμάτη δηλητήρια και λάσπη τρύπα στο έδαφος, και από εκεί της έφερε ένα χρυσό κλειδί. Μπορούμε να πούμε πως στην πραγματικότητα έσωσε το συναίσθημα της, γιατί την αγαπούσε ως άτομο και δεν την χρησιμοποιούσε απλώς. Την ήθελε ως ολόκληρο πρόσωπο με το συναίσθημά της, και γι' αυτό θύμωνε όταν αυτό δεν συνέβαινε. Με πολλή θυμό και με πολλούς τσακωμούς  και δυσκολίες κατάφερε να ανασύρει την συναισθηματική της προσωπικότητα.

Μπορούμε φυσικά να συζητούμε και να επεκτείνουμε το πρόβλημα αυτό επ' άπειρον, γιατί είναι στην πραγματικότητα το κλειδί για ολόκληρο το όνειρο. Ένα ρώσικο παραμύθι, “Η παρθένος τσάρος”, μπορεί να μας το δείξει:

Κατά την διάρκεια ενός γιορταστικού γεύματος, ο τσάρος είπε πως κανένας από τους υιούς του δεν έκοψε τα άνθη του. 'Ετσι λοιπόν ζητούν και οι τρεις την ευχή του, και πάνε να βρούν αυτά τα άνθη. Ο καθένας παίρνει από ένα άλογο από τον στάβλο και φεύγει. Και οι τρείς φτάνουν σε ένα οδοδείκτη όπου βρίσκεται γραμμένο: “όποιος πάει δεξιά θα έχει αρκετά να φάει. Όποιος πάει αριστερά θα έχει αρκετά για το άλογο του, αλλά ο ίδιος θα πεινάσει. Όποιος πάει ευθεία θα πεθάνει.” Από τον πρώτο υιό κλέπτεται η ενστικτώδης εμπειρία του, και γι' αυτό πεινάει το άλογο του. Στον δρόμο του βρίσκει πάνω σε ένα βουνό ένα χάλκινο φίδι. Έτσι όταν το παίρνει στό σπίτι του, ο πατέρας του εξοργίζεται, και λέει πως έφερε κάτι επικίνδυνο και δαιμονικό. Τον ρίχνει στην φυλακή, πράγμα που σημαίνει πως βρήκε ένα είδος κοκκαλωμένης ζωής, και επιστρέφει στην φυλακή του παραδοσιακού πνεύματος, δηλαδή του πατέρα. Ο άλλος υιός πάει αριστερά και βρίσκει μια πόρνη, η οποία έχει ένα μηχανικό κρεβάτι, στο οποίο τον προσκαλεί. Αφού η ίδια είχε πηδήξει από το κραβάτι, πάτησε ένα κουμπί, το κρεβάτι αναποδογυρίστηκε και τον έριξε σε μπουντρούμι, όπου βρίσκονταν ήδη πολλοί άνδρες μέσα στο σκοτάδι. Αυτή είναι η μοίρα εκείνου που πάει αριστερά! Τότε έρχεται ο μεγάλος Ιβάν, ο ήρωας των ρωσσικών παραμυθιών. Όταν φτάνει στον οδοδείκτη αρχίζει να κλαίει και λέει, πως είναι ένας φτωχός ανθρωπάκος που πορεύεται προς τον θάνατο, που δε θα βρει τιμή και δόξα. Δίνει όμως μια στο άλογο του και προχωράει. Το άλογο πεθαίνει και ζωντανεύει κατόπιν. Ο ίδιος συναντά μια μάγισσα την οποία νικά. Τότε βρίσκει την πριγκήπισσα, γυρίζει σπίτι και γίνεται τσάρος.

Αυτή είναι μια κανονική, επιτυχημένη καριέρα στο παραμύθι: ο ήρωας προτιμά να παραμείνει μέσα στην σύγκρουση, που στο εγώ φαίνεται σαν θάνατος, γιατί η συνείδηση τού εγώ θέλει να ξέρει τι πρόκειται να γίνει. Αν η γυναίκα αυτή η οποία είχε παέι στην Νέα Υόρκη, είχε την δύναμη και το ψυχικό θάρρος να αποδεχθεί πως το μόνο που την περίμενε ήταν η αθλιότητα, ότι και να έκανε, και ότι δε θα έβλεπε αχτίδα φωτός ή ζωής-αν με άλλα λόγια μπορούσε να δει κατάματα αυτόν τον πνευματικό θάνατο αλλά παρόλα αυτά να παραμείνει ο εαυτός της, τότε θα ξεκινούσε η διαδικασία της εξατομίκευσης. Δεν μπόρεσε όμως να το κάνει και διάλεξε τον δρόμο που πάει αριστερά. Άλλοι διαλέγουν τον δρόμο που πάει δεξιά.

Γι' αυτό μπορούμε να πούμε πως η ανθρώπινη συνείδηση πρέπει πάντα να σταυρώνεται μεταξύ των δυο πόλων που ασκούν έλξη πάνω της: αν πέσετε στον ένα πόλο πεθαίνετε, το ίδιο συμβαίνει αν πέσετε στον άλλο. Η ουσία της ζωής είναι η σταύρωση. Στο λογικό εγώ εμφανίζεται σαν θάνατος, και το ρωσικό παραμύθι εκφράζει το γεγονός αυτό με πολύ ωραίο και σαφή τρόπο. Ο τρίτος υιός διάλεξε τον δρόμο που στο εγώ του φαινόταν πως ήταν ο δρόμος προς τον θάνατο. Στην πραγματικότητα όμως, όπως μας λέει και το παραμυθι, είχε διαλέξει τον δρόμο της ζωής. Οι άλλοι που θέλησαν να είναι έξυπνοι, και διάλεξαν το σχετικά μικρότερο κακό, δεν είχαν αρκετή δύναμη νεύρων και θάρρος, για να συναντήσουν το άγνωστο. Το πιο δύσκολο πράγμα για τον άνθρωπο είναι προφανώς το να δεί κατάμματα το άγνωστο. Να μην ξέρει τι έρχεται και όμως να έχει την ικανότητα να περιμένει στο σκοτάδι. Φαίνεται πως ο πιο αρχαίος φόβος του ανθρώπου, και ρίζα του πανικού του, ήταν το άγνωστο.

Όταν ένας πρωτόγονος δει για πρώτη φορά αεροπλάνο ή αυτοκίνητο, τρέχει να φύγει, γιατί κάθε τι το άγνωστο είναι αναπόφευκτα τρομακτικό! Αυτή είναι τη παλιά νοοτροπία. Το ίδιο ισχύει και στην ανάλυση. Όταν οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με μια κατάσταση, και δεν είναι σε θέση να δουν με την λογική τους, τι θα ακολουθήσει, πανικοβάλλονται. Αυτό είναι επιπόνο, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα προέρχεται από την βεβιασμένη τους απόφαση να πάνε δεξιά ή αριστερά, επειδή δεν αντέχουν την ένταση που προκαλείται επειδή δεν γνωρίζουν τι τους έρχεται. Με τον τρόπο αυτό πέφτουν μέσα στο ασυνείδητο.
Συνεχίζεται
Αμέθυστος

Δεν υπάρχουν σχόλια: